شب نوزدهم اول شبهای قدر است وشب قدر همان شبی است که در تمام سال شبی به خوبی وفضیلت آن نمی رسد وعمل در آن بهتر است از عمل در هزار ماه ودر آن شب (شب قدر) تقدیر امور سال می شود وملائکه وروح که اعظم ملائکه است درآن شب باذن پروردگار بزمین نازل می شوند وبخدمت امام زمان علیه الستلام مشرف می شوند وآنچه برای هر کس مقدر شده است بر امام علیه السلام عرض می کنند واعماال شب قدر بر دو نوع است ، یکی آنکه در هر سه شب باید کرد ودیگر آنکه مخصوص است به هر شبی.
اما اعمالی که در هر سه شب (شبهای قدر) مشترک است وباید انجام داد :
اول : غسل است ( مقارن غروب آفتاب ، که بهتر است نماز شام را با غسل خواند )
دوم : دو رکعت نماز است که در هر رکعت بعد از حمد هفتمرتبه توحید بخواند وبعد از فراغ هفتاد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ وَاَتوبُ اِلَیهِ ودر روایتی است که از جای خود بر نخیزد تا حقتعالی او وپدر ومادرش را بیامرزد.
سوم : قرآن مجید را بگشاید وبگذارد در مقابل خود وبگوید : اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُِکَ بِکِتابِکَ المُنزَلِوَمافیهِاسمُکَالاَکبَرُو،اَسماؤُکَ الحُسنی وَیُخافُ وَ یُرجی اَن تَجعَلَنی مِن عُتَقائِکَ مِنَ النّار پس هر حاجت که دارد بخواند
ده مرتبه بگوید: بِکَ یا الله
ده مرتبه: بِمُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِعلیٍّ
ده مرتبه: بِفاطِمَةَ
ده مرتبه: بِالحَسَنِ
ده مرتبه: بِالحُسَین ِ
ده مرتبه: بِعلیّ بنِ الحُسین
ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِموُسی بنِ جَعفَر ٍ
ده مرتبه: بِعلیِّ بنِ مُوسی
ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِعَلِیِّ بنِ مُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِالحُجَّةِ.
پس هر حاجتی داری طلب کن .
پنجم : زیارت امام حسین (ع) است؛ که در خبر است که چون شب قدر میشود منادی از آسمان هفتم ندا میکند که حق تعالی آمرزید هر کسی را که به زیارت قبر امام حسین (ع) آمده .
ششم : احیا داشتن این شبها است که در روایت امده هر کس احیا کند شب قدر را گناهان او آمرزیده شود هر چند به عدد ستارگان آسمان وسنگینی کوهها وکیل دریاها باشد .
هفتم : صد رکعت نماز کند که فضیلت بسیار دارد ، وافضل آنست که در هر رکعت بعد از حمد ده مزتبه توحید بخواند .
غسل
زیارت امام حسین ( علیه السلام )
شش رکعت نماز به حمد و یـس و تبارک و توحید
صد رکعت نماز در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه توحید بخواند شیخ مفید در مقنعه از حضرت امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) روایت کرده که هر که این عمل را بجا آورد حق تعالی بفرستد بسوی او ده ملائکه که دفع کنند از او دشمنان او را از جنّ و انس و بفرستد سی فرشته نزد مَوْت او که او را ایمن کنند از آتش
روایت شده که از حضرت صادق ( علیه السلام ) سؤال کردند که چه می فرمائی در حق کسی که حاضر شود نزد قبر حسین ( علیه السلام ) در شب نیمه ماه رمضان فرمود بَه بَه کسی که نماز گذارد نزد قبر آن حضرت در شب نیمه ماه رمضان ده رکعت بعد از نماز عشاء و این نماز غیر از نافله شب باشد و بخواند در هر رکعت بعد از حمد قُلْ هُوَاللّهُ اَحَدٌ ده مرتبه و پناه ببرد به خداوند تعالی از آتش جهنّم حق تعالی او را آزاد از آتش ثبت فرماید و از دنیا نرودتادرخواب به بیند ملائکه ای که بشارت دهند او را به بهشت و ملائکه ای که ایمن گردانند او را از آتش
روز نیمه سنه دوّم ولادت با سعادت حضرت امام حسن مجتبی ( علیه السلام ) واقع شد و شیخ مفید فرموده که تولّد امام محمد تقی ( علیه السلام ) در سنه صدونودوپنج در این روز بوده لکن مشهور در غیر این روز است بهرحال روز بسیار شریفی است و صدقات و مَبَرّات در آن فضلیت بسیار دارد .
پاسخ: نظر امام خمینی، ( نظر رهبری مطابق با نظر امام خمینی است.) آیت الله مکارم و آیت الله صافی گلپایگانی: مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد. اگر مسافرت برای فرار از روزه باشد کراهت دارد.(1)
آیت الله سیستانی و آیت الله وحید خراسانی: مسافرت درماه رمضان اشکال ندارد، ولی مکروه است، هر چند برای فرار از روزه نباشد، مگر اینکه برای حج یا عمره یا به جهت ضرورتی باشد.(2)
آیت الله شبیری زنجانی: مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد. اگر مسافرت برای فرار از روزه باشد، مکروه است، همچنین هرگونه سفر پيش از پایان شب بیست و سوم ماه رمضان، مکروه است. مگر این که سفر برای حج یا عمره یا استقبال برادر مؤمن یا از بیم تلف مال و یا تلف جان برادر مؤمن یا به جهت ضرورت دیگر باشد.
اگر روزه دار از شب در فكر سفر نباشد، حتى به نحو ترديد و در روز مسافرت كند، بايد روزه را تمام كند، چه پيش از ظهر سفر كند، چه بعد از ظهر، و چنانچه از شب در فكر سفر باشد. اگر بعد از ظهر مسافرت كند بايد روزه را بگيرد، و اگر پيش از ظهر مسافرت كند، وقتى به حد ترخص برسد مىتواند روزه را بخورد و صحت روزه گرفتن محلّ اشكال است و مىتواند روزه را رجاءً گرفته، ولى بنا بر احتياط واجب بايد آن را قضا كند، و پيش از رسيدن به حد ترخص جايز نيست روزه را بخورد، ولى اگر روزه را خورد، بعد به سفر رفت كفاره ندارد، هر چند كفاره دادن مطابق احتياط استحبابى است. (3)
ماه رمضانماهی است که به خاطر خصوصیات آن از دیگر ماهها متمایز میشود و مهمترین ویژگی آن روزهدار بودن مسلمانان در این ماه است اما روزه با هر شرایط و در هر صورت قبول نمیشود.
اگر ما ماه رمضانی را گذراندیم، شبهای احیایی را گذراندیم، روزههای متوالی را گذراندیم و بعد از ماه رمضان در دل خودمان احساس کردیم که بر خودمان بیش از پیش از ماه رمضان مسلّط هستیم، بر عصبانیت خودمان از سابق بیشتر مسلط هستیم، بر چشم خودمان بیشتر مسلط هستیم، بر زبان خودمان بیشتر مسلط هستیم، بر اعضا و جوارح خودمان بیشتر مسلط هستیم و بالاخره بر نفس خودمان بیشتر مسلط هستیم و میتوانیم جلو نفس اماره را بگیریم، این علامت قبولی روزه ماست. اما اگر ماه رمضانی گذشت و تمام شد و بهره ما از ماه رمضان- آنطور که پیغمبر اکرم فرمود که بعضی از مردم بهره و استفادهشان از روزه فقط گرسنگی و تشنگی است- فقط این بوده که یک ماه گرسنگی و تشنگی کشیدیم (اغلب هم از بس که سحر و افطار میخوریم تشنه و گرسنه هم نمیشویم ولی لااقل بدحال میشویم)، یک بدحالی پیدا کردیم و در نتیجه این بدحالی قدرت ما بر کارکردن کمتر شد و بعد آمدیم روزه را متهم کردیم که روزه هم شد کار در دنیا؟!
بعضی از دانشآموزان میگویند من در تمام این ماه رمضان قدرت درس خواندنم کم میشود و بعضی هم که اهل کارهای سخت هستند میگویند قدرت کارم کم میشود و توان انجام کار ندارم، پس روزه بد چیزی است، این علامت قبول نشدن روزه ماست؛ چون روزه را باید از صمیم قلب بگیریم.
درصورتی که اگر انسان در ماه رمضان روزه گیر واقعی باشد، اگر واقعاً به خودش گرسنگی بدهد و همینطور که گفته شده است سه وعده غذا را تبدیل به دو وعده کند، یعنی قبلاً یک صبحانه و یک ناهار و یک شام میخورد، حالا دیگر ناهار نداشته باشد، افطارش فقط به اندازه یک صبحانه مختصر باشد، بعد هم سحر نه خیلی زیاد بر معده تحمیل کند بلکه یک غذای متعارف بخورد، بعد احساس میکند که هم نیروی بدنیاش بر کار افزایش پیدا کرده است و هم نیروی روحیاش بر کار خیر و برای تسلط بر نفس. این حداقل عبادت است.
از آنچه گفتیم نتیجه میگیریم که برای بهره بردن از ماه رمضان باید به قلبمان مراجعه کنیم و به جای اینکه به ظاهر روزه و گرسنگی و تشنگی دقت داشته باشیم، به این فکر کنیم که چگونه با روزه گرفتن تبدیل به انسانی بهتر شویم.
ماه رمضان ماهی است که با همه ماهها فرق دارد و ما در این ماه روزه میگیریم. من در انشای خود قصد دارم خاطره اولین روزی را که روزه گرفتم، بنویسم.
بچه که بودم همه ذوق و شوقم این بود که سحرها با پدر و مادرم بیدار شوم و سحری بخورم. اما مادرم همیشه ضعیف و نحیف بودن مرا بهانه میکرد و مرا برای سحری خوردن بیدار نمیکرد تا اینکه هفت ساله شدم و به مدرسه رفتم و از همکلاسیهایم شنیدم که روزه میگیرند، به همین خاطر از مادرم با اصرار خواستم که مرا برای سحری بیدار کند. چقدر آن سفره سحری را دوست داشتم. برای اولین بار در کنار خانوادهام نشستم و صدای روح بخش دعای سحر را شنیدم. احساس میکردم بزرگ شدهام. البته مادرم گفت که چون از بقیه کوچکتر هستم، نمیتوانم روزه کامل بگیرم و روزهام کله گنجشکی خواهد بود ولی خواهر و برادرم روزه کامل میگرفتند. چند روز روزه کله گنجشکی گرفتم تا اینکه یک روز بالاخره قصد کردم که روزه کامل بگیرم. ظهر ناهار نخوردم و تشنگی و گرسنگی را تا عصر تحمل کردم. فقط چند ساعت به افطار مانده بود که تشنگی آنقدر به من فشار آورد که رفتم یک لیوان پر از آب خوردم. بعد از اینکه تشنگیام رفع شد، عذاب وجدان گرفتم و شروع کردم به گریه کردن! مادرم پیش من آمد و با مهربانی پرسید:«چرا گریه میکنی؟ امروز خدا از تو خیلی راضی است چون اولین روزه کامل را گرفتی.» من که با این حرف داغ دلم تازهتر شده بود، گریهام شدیدتر شد و با صدای بلند گریه کردم و گفتم: «مامان من روزم باطل شد چون آب خوردم!» مادرم با مهربانی دستی به سرم کشید و گفت: «عزیزم روزت باطل نشده و تو هنوز روزهای چون هنوز به سن تکلیف نرسیدی روزهات قبول است. تازه اگر حواست نباشد و چیزی بخوری، باز هم روزهات باطل نمیشود.» از این حرف مادرم آنقدر خوشحال شدم که حد نداشت.
از این انشا نتیجه میگیریم که سراسر دوران کودکی گذشته از خاطرات تلخ و شیرین و مهر و محبت والدین و همدلی در انجام واجبات دینی در خانواده پر است. همینطور خاطره اولین روزه، خاطره شیرین روزی است که دیگر هیچ وقت در عمرمان تکرار نمیشود.
نمی دانم مصرع دوم این بیت شعر عربی چیست، اما همین مصرع زیبا و دلنواز معمولا در ابتدای ماه مبارک به ذهنم می اید و تا مدتی ورد زبانم می شود…
آری رمضان هم رسید. الحق و الانصاف در عالم تشیع، این ماه، شاهکاری بی نظیر است، زیرا همة عادات و روزمرگی ها را حتّی در بی تفاوت ترین افراد به هم می زند. شاید بتوان گفت ماه رمضان، بهانه ای است برای تجلی بخشایشگری خداوند! سیلی خروشان به راه می افتد تا به تشنگان و دورافتادگان از آب معرفت و رحمت، حداقل جرعه ای برسد و خوشا به حال آنان که غرقة این بحرند. خدایا! به حق پاکان درگاهت، آن چه در این ماه، نصیب بهترین بندگانت می نمایی، به ما هم عنایت بفرما!
در عبادات و اعمال خاص این ماه، باید اولا به این نکتة مهم توجه داشت که به فرمودة علمای اخلاق، عبادات، غذای روحند و همچون غذای صبح باید رعایت حالات و نیازمندی ها و کم و کیف آن را کرد. یعنی در مجموع، در برابر عبادات باید با برنامه عمل کرد؛ خصوصا در این ماه که بسیاری اعمال عادی، رنگ عبادی به خود می گیرند و عبادت سنگینی همچون یک ماه روزه به شکل واجب به برنامة عبادی افراد افزوده می شود. به همین خاطر نباید به نحوی رفتار کرد که اواخر ماه، حالت ملالت و خستگی عارض شود و لحظه شماری برای رسیدن عید فطر پیش بیاید و این نکتة بسیار مهمی است. حضرت علی(علیه السلام) در روایتی می فرماید: «عبادت را بر نفس خود تحمیل نکن.» و این یعنی، اول حال روحی خود را مساعدت کن و بعد به عبادت بپرداز…
باید همواره در طول ماه مبارک، لطف خداوند در درک این ماه را به خاطر داشت و با سجدة شکر و یا ذکر «الحمد لله رب العالمین»، شکر این نعمت را به جا آورد. این امر مهم که البته مورد غفلت بسیاری است موجب کسب توفیقات بیشتر خواهد بود و به فرمودة قرآن: «لَإن شَکَرتُم لأزیدَنَّکُم». 2. قرآن
چنان که بارها شنیده ایم، این ماه، بهار قرآن است. یعنی باید در این ماه، شاهد شکوفایی قرآن در جانمان باشیم. گام اول در جهت درک قرآن، توجه به معنای ایات است. بسیار مناسب است در این ماه، یک ختم قرآن با معنی داشته باشیم، یعنی قبل از خواندن هر چند ایه، اول معنای آن را بخوانیم و بعد خود ایه را. اگر این کار بعد از ماه مبارک هم با تأمل و دقت بیشتری انجام شود، به زودی شاهد آثار و نتایج فوق العادة آن در جانمان خواهیم بود، ان شاء الله.
البته می توان قرائت قرآن در ماه مبارک را به دو بخش تقسیم کرد. یک بخش به همان صورت که ذکر شد و بخش دیگر، قرائت معمولی ایات که از مهم ترین اعمال این ماه است و در تصفیة قلب، بسیار مؤثر است. رسول اعظم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «این قلب ها زنگ می زند، همان گونه که آهن زنگ می زند.» سئوال شد: «جلا و صیقل آن به چیست؟» حضرت فرمودند: «تلاوت قرآن و یاد مرگ.»
شاید خوب باشد بدانیم برخی از ائمه علیهم السلام در طول ماه رمضان، حدود چهل ختم قرآن می نمودند و حتی برخی علما نظیر علامة امینی و امام راحل نیز در طول این ماه، حدود پانزده ختم قرآن داشتند. 3. نماز
در طول این ماه، نمازهای مستحبی فراوانی در ساعات مختلف نقل شده، اما نکتة مورد غفلت، این است که برخی از این نمازها، بر اساس یک نظام مشخص تعیین شده تا در طول ماه به هزار رکعت برسد. این عمل بسیار مهم که معمولا انجام نمی شود، در کتب بسیاری از علما نقل شده و مورد سفارش است. اما کیفیت انجام آن، در دهة اول و دوم، یعنی از شب اول(شبی که فردای آن، روز اول ماه است) تا شب بیستم، هر شب بیست رکعت(ده نماز دو رکعتی)، هشت رکعت بعد از نماز مغرب و دوازده رکعت بعد از نماز عشاء. در دهة آخر ماه هم، هر شب سی رکعت،(هشت رکعت بعد از نماز مغرب و 22 رکعت بعد از نماز عشاء.)
در مجموع هفتصد رکعت، به علاوة سیصد رکعت هم در شب های قدر(هر شب صد رکعت) که جزو اعمال شب های قدر ذکر شده است.
البته در نمازهای مستحبی، خواندن سوره و قنوت لازم نیست و حتی می توان در هنگام راه رفتن و انجام کارهای دیگر، بدون رعایت قبله، آن را به جا آورد. در هر حال، از این عمل مورد سفارش بزرگان نباید غافل شد. 4. دعا
برای اوقات مختلف این ماه، اعم از شب ها و روزها و نیز بعد از نمازها و… ادعیة مختلفی وارد شده که معمولا خوانده می شود، اما در این بین، از دو دعا نباید غفلت کرد. یکی دعای افتتاح که علاوه بر مضامین عالی و بلندش، همانند دعای ندبه، سرشار از ذکر مولایمان حضرت حجت (ارواحنافداه) و شکوه از دوری از آن حضرت است و به نوعی استفاده از فرصت ناب شب های رمضان است برای برآورده شدن دعای فرج آن حضرت. خوب است عاشقان آن حضرت، این حلقة وصل شبانه با آن حضرت را از دست ندهند.
دعای دیگر، دعای ابوحمزه ثمالی است که به تعبیر برخی، دانشگاه معرفت است و شاید در دنیای مناجات، بی نظیرترین سرمایة شیعه باشد و نیز شاید بتوان گفت، اگر تنها عمل انسان در طول ماه رمضان، خواندن حداقل چند صفحه از این دعای شریف در سحرها باشد، بر انجام دیگر اعمال فضیلت دارد، زیرا هدف عبادت، معرفت است و مناجات، اوج قلة معرفت است. البته آنان که لذت دعای ابوحمزه را درک کنند، در طول سال با آن مأنوس خواهند بود. یکی از بزرگان، مطلبی قریب به این مضمون نقل می فرمودند که: «در زمانی که در نجف مشغول تحصیل بودم، شبی در حرم امیرالمؤمنین علیه السلام می گشتم. حدود هشتاد نفر را یافتم که در در قنوت رکعت آخر نماز شب شان، ابوحمزه می خواندند…». 5. اعمال خاص
اشاره به چند نمونة دیگر از آداب و اعمال این ماه، خالی از لطف نیست.
افطاری دادن: فضیلت بسیاری دارد. بهتر است که همانند شیوة رایج در کشورهایی مانند عربستان، هنگام اذان با خرما یا بادام، چای و یا شیر از رهگذران و همسایگان پذیرایی شود که سادگی و بی پیرایگی آن به اخلاص نزدیک تر است.
خواندن سورة قدر قبل از افطار و سحر
در روایت آمده، کسی که در وقت افطار و سحر، سورة قدر بخواند، در مابین این دو وقت، اجر شهید در راه خدا را خواهد داشت.
برای روزهای ماه رمضان هم، آداب، اذکار و تسبیحات بسیاری نقل شده که برترین آنها، روزی صد مرتبه یا بیشتر صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله) است. 6. آداب خاص برخی ایام و لیالی
همانند سایر ماه ها، شب ها و روزهای این ماه هم اعمال مخصوص خود را داراست که به ذکر برخی از آنها بسنده می کنیم.
اعمال بسیاری در آن وارد است که شیخ عباس قمی در «مطلب دوم» از اعمال ماه رمضانِ کتاب مفاتیح الجنان، به آن اشاره فرموده اند. اعمالی اعم از غسل و زیارت امام حسین علیه السلام و… لکن از بین این اعمال، خواندن دعای چهل و چهارم صحیفة سجادیه (دعایی که امام سجاد علیه السلام هنگام حلول ماه رمضان می خواندند) برای درک عظمت این ماه و توفیقی که نصیب بندگان شده، بسیار مفید است. همچنین در این شب، خواندن دعای جوشن کبیر سفارش شده است. با وجود آن که برخی علما، روایتی در باب خواندن آن در شب های قدر نیافته اند، به خواندن آن، در این شب، روایاتی وارد شده است!
ایام البیض
برای روزها و شب های سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم این ماه هم، اعمال ویژه ای ذکر شده که یکی از آنها خواندن دعای شریف و زیبای «مجیر» است. در روایت آمده که: هرکس این دعا را در این سه روز(یا شب) بخواند، گناهانش بخشیده شود، اگرچه به عدد قطرات باران و برگ درختان و ریگ بیابان باشد.
برای این شب هم در کتب مختلف، اعمال بسیاری ذکر شده که حاکی از اهمیت بسیار این شب عزیز است؛ خصوصا به این دلیل که بعد از شب های قدر، قدری از حجم عبادات کاسته می شود که برای استراحت روح لازم است، اما به مرور، حالت بی حالی و بی میلی به عبادات دست می دهد که باید متوجه باشیم، این حالت برطرف شود تا با همین حالِ کسالت و ملال، از ماه مبارک خارج نشویم.
از مهم ترین اعمالی که مورد توجه و سفارش بزرگان اخلاق بوده، 10 رکعت نماز بسیار بافضیلت است که آثار آن برای اهلش تجربه شده است و نباید از آن غفلت کرد. به این صورت که در هر رکعت، بعد از حمد، 10 مرتبه سورة توحید خوانده می شود و در رکوع و سجده ها نیز در هرکدام، 10 مرتبه تسبیحات اربعه(سبحان الله و الحمد لله ولا اله الا الله والله اکبر) خوانده می شود. بعد از اتمام نمازها هم، هزار مرتبه عبارت استغفار، گفته می شود(گفتن کلمه «استغفر الله» کافی است.) و بعد هم دعای کوتاهی در سجده خوانده می شود. در روایت آمده، رسول اعظم صلی الله علیه و آله، قسم یاد فرموده اند که اقامه کنندة این نماز، سر از سجده برندارد، مگر آن که بیامرزد خدا او را و قبول فرماید از او، اعمال ماه رمضان را. این نماز با اندکی تفاوت، در شب عید فطر هم وارد شده که در هر حال، انجام آن در شب سی ام که یا شب آخر ماه است و یا شب عید فطر، مناسب است.
این شب در نزد اهل دل، به «لیله الجوائز»، یعنی شب پاداش ها معروف است. از امام سجاد (علیه السلام) روایت شده که فضیلت آن، کمتر از شب قدر نیست. عارف واصل، مرحوم میرزاجواد ملکی می فرماید: «باید در این شب، بیش از شب قدر جدّیت در عبادات به خرج داد، زیرا آخرِ کار و وقت پاداش است.» در هر حال، در این شب، اعمال بسیاری از جمله غسل و زیارت مخصوصة امام حسین علیه السلام که فضیلت بسیار دارد، وارد شده. همچنین 10 رکعت نمازی که در شب آخر ماه ذکر شد، با مختصر تفاوتی در این شب هم وارد شده و از همه مهم تر، احیاء این شب است به عبادت و بندگی.
به دلیل وسعت اعمال در شب قدر و آشنایی اغلب دوستان با آنها، ذکری از آن نمی آوریم و اهل دل را به مفاتیح الجنان ارجاع می دهیم. فقط به این نکته باید توجه داشت که شب قدر، شب سرنوشت سازی است و برخی بزرگان از یک سال قبل، مراقبت می نمودند تا کاری از آنها صادر نشود که توفیق استفادة کامل از شب قدر از آنها گرفته شود…
الحق و الانصاف در عالم تشیع، این ماه، شاهکاری بی نظیر است، زیرا همة عادات و روزمرگی ها را حتّی در بی تفاوت ترین افراد به هم می زند
چهاردهم: بخواند :
اللَّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ جَعَلْتَهُ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ اللَّهُمَّ فَبَارِکْ لَنَا فِی شَهْرِ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ وَ صَلَوَاتِهِ وَ تَقَبَّلْهُ مِنَّا روایت است که حضرت رسول صلى الله علیه و آله چون ماه رمضان داخل مى شد این دعا را مى خواند.
پانزدهم: و نیز روایت است که حضرت رسول صلى الله علیه و آله در شب اول ماه رمضان این دعا را مى خواندند: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَکْرَمَنَا بِکَ أَیُّهَا الشَّهْرُ الْمُبَارَکُ اللَّهُمَّ فَقَوِّنَا عَلَى صِیَامِنَا وَ قِیَامِنَا وَ ثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَ انْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْوَاحِدُ فَلا وَلَدَ لَکَ وَ أَنْتَ الصَّمَدُ فَلا شِبْهَ لَکَ وَ أَنْتَ الْعَزِیزُ فَلا یُعِزُّکَ شَیْءٌ وَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ أَنْتَ الْمَوْلَى وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ أَنْتَ الرَّحِیمُ وَ أَنَا الْمُخْطِئُ وَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَرْحَمَنِی وَ تَجَاوَزَ عَنِّی إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
شیخ کفعمی درمصباح و بلد الامین و شیخ شهید در مجموعه خود از حضرت رسول (صَلَّی اللَّهِ عَلِیهِ وَ آله) نقل کرده اند که آن حضرت فرمود هرکه این دعا را در ماه رمضان بعد از هر نماز واجبی بخواند حق تعالی بیامرزد گناهان او را تا روز قیامت و دعا این است :
اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ
خدایا بفرست بر خفتگان در گور نشاط و سرور
اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جایِعٍ اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ
خدایا دارا کن هر نداری را خدایا سیر کن هر گرسنه ای را خدایا بپوشان هر برهنه را
اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ اَللّهُمَّ رُدَّ
خدایا ادا کن قرض هر قرضداری را خدایا بگشا اندوه هر غمزده را خدایا به وطن بازگردان هر
کُلَّ غَریبٍ اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ
دور از وطنی را خدایا آزاد کن هر اسیری را خدایا اصلاح کن هر فسادی را از کار
الْمُسْلِمینَ اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ اَللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ اَللّهُمَّ
مسلمین خدایا درمان کن هر بیماری را خدایا ببند رخنه فقر ما را به وسیله دارائی خود خدایا
غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ
بدی حال ما را بخوبی حال خودت مبدل کن خدایا ادا کن از ما قرض و بدهیمان را و بی نیازمان کن از
الْفَقْرِ اِنَّکَ عَلی کُلِّشَیءٍ قَدیرٌ
نداری که راستی تو بر هر چیز توانائی.
برای لاغر شدن در ماه رمضان ، می توانید از دستورالعمل های اساسی زیر که برایتان آورده ایم استفاده کنید که به حفظ سلامتی و تندرستی بدن شما کمک بسیاری خواهد کرد.
شکی نیست که ماه رمضان یک ماه برای تقویت ذهن و روح و بدن می باشد ، اما خوردن بیش از حد غذاهای خوشمزه و رفتن به مهمانی ها و مهمانی گرفتن ها و زیاده روی در خوردن ممکن است منجر به چاقی و اضافه وزن زیاد در بدن شود.
متاسفانه ، این بدان معنی است که با وجود پرهیز از خوردن غذا و نوشیدنی ها در بخشی از روز ، بسیاری از مردم تمایل دارند که این کمبود را در ساعات بین افطار تا سحر جبران کنند که این باعث اضافه وزن نامناسب در بدن می شود.
با این حال ، برای لاغر شدن در ماه رمضان ، می توانید از دستورالعمل های اساسی زیر که برایتان آورده ایم استفاده کنید که به حفظ سلامتی و تندرستی بدن شما کمک بسیاری خواهد کرد.
اولین روش لاغری در ماه رمضان : کنترل کالری
بسیاری از مواد غذایی که برای وعده های غذایی ماه رمضان استفاده می شوند غنی ، چرب و پر از کالری هستند. ما در اینجا می گوییم که برای جلوگیری از غرق شدن در ظروف مملو از کالری و تمرکز کردن بر مواد غذایی سالم همراه با فعالیت های لازم برای افزایش سوخت و ساز بدن باعث می شود کالری اضافی در بدن ما سوخت شود. در ماه رمضان ما تمایل به مصرف غذای بیشتر داریم، اما به یاد داشته باشید ، این کار فواید سلامتی به دست آمده در طول روز از روزه گرفتن را از بین می برد.
به طور سنتی، خوردن غذاهای سبک مانند خرما و سوپ و …بسیار مناسب می باشد که به سرعت هم قابل هضم می باشند و کالری کمتری دارند و به راحتی قابل سوخت می باشند .اما متاسفانه، ما ازاین سنت پیروی نمی کنیم و مشتاق به خوردن وعده های غذایی سنگین در افطار هستیم.
دومین روش لاغری در ماه رمضان : کمک به سیستم گوارشی
این روزها برخی از رژیم های غذایی مدرن بسیار باب شده است که ضررات ناشی از آن بسیار است. پس چه بهتر که به جای بهره گیری از این گونه رژیم ها ، یک ماه رمضان را به عنوان زمانی برای رژیم غذایی و کمک به بهداشت بدن در نظر بگیریم .اما باید بدانیم که چگونه از این یک ماه آنچنان به طرز مناسبی استفاده کنیم که نه تنها با نخوردن غذاهای چرب و مضر به سیستم گوارشی کمک کنیم بلکه از این یک ماه برای از بین بردن اضافه وزن بدن هم استفاده کنیم.
فکر می کنم که می توان از ماه رمضان به عنوان یک زمان بسیار مناسب برای کمک به سیستم گوارش بدن و خوردن غذاهای سالم برای کمک به کاهش وزن و لاغری استفاده کرد .
سومین روش لاغری در ماه رمضان : غذای سحر
هنگامی که بدن ما احساس کمبود غذا می کند ، شروع به سوزاندن چربی های موجود برای تولید انرژی کرده، در نتیجه به کاهش وزن و لاغری کمک می کند. اما باید مراقب بود که این باعث از بین بردن پروتئین های بدن برای تولید انرژی نشود. گلوکزباید به طور مناسبی در کبد و عضلات ذخیره شود ، و بعد از این مرحله است که چربی منبع بعدی برای تولید انرژی است.
این است که خوردن غذای سالم به هنگام سحر( قبل از سپیده دم ) بسیار ضروری است. بهتر است مواد غذایی تازه، سالم و بی خطر به هنگام سحر مصرف شوند و همچنین خوردن غذاهای سبک مانند جو بسیار پیشنهاد می شود.
چهارمین روش لاغری در ماه رمضان : انجام تمرینات سبک
ثابت شده است که انجام ورزش های سبک در حالی که روزه هستیم می تواند به از بین بردن مواد سمی ذخیره شده در بدن کمک بسیاری کند. همچنین، هنگامی که ورزش می کنیم ، سطح اندورفین آزاد شده از بدن افزایش یافته و ما احساس سبکی و هوشیاری می کنیم. انجام تمرینات یوگا قبل از افطار نیز می تواند کمک به آرام شدن بدن هم از نظر جسمی و هم از نظر معنوی کند.
پنجمین روش لاغری در ماه رمضان : خواب کافی داشته باشید
ایجاد توازن میان خوردن وعده های غذایی سالم از لحاظ پروتئین و کربوهیدرات و خوردن مواد غذایی تازه، سالم و بی خطر در کنار خواب کافی بسیارمهم است – چرا که داشتن خواب مناسب باعث می شود در طول روز احساس خستگی نکنید . اما در مقابل خوردن غذاهای سنگین و چرب باعث می شود که احساس سنگینی پیدا کنید و نتوانید به راحتی بخوابید و کمبود خواب خود یکی از علل ایجاد اضافه وزن می باشد.
ششمین روش لاغری در ماه رمضان : بستن قرارداد با خود
ماه رمضان یک فرصت بسیار عالی برای از بین بردن اضافی های بدن و کمک به سیستم سوخت و ساز بدن می باشد.پس از این ماه نه تنها برای بهره گیری از معنویات بلکه از جنبه ای دیگر برای کاهش وزن خود استفاده کنیم و در ذهن خود تجسم کنیم که یکی از اهداف ما از روزه گرفتن از بین بردن چربی های اضافی بدنمان می باشد و به جای آنکه با سفره ای رنگارنگ از انواع غذاها به هنگام افطار به سلامت بدن خود آسیب برسانیم این قرارداد را با خود ببندیم که ماه رمضان زمان کم کردن وزن می باشد و هیچگاه این قضیه را فراموش نکنیم.
هفتمین روش لاغری در ماه رمضان : اجتناب از خوردن غذا در شب
در حالی که ماه مبارک رمضان زمان مناسبی برای گردهمایی های اجتماعی ودور هم جمع شدن های سرگرم کننده است، از این زمان می توان برای غذا خوردن در شب و یا گاهی اوقات در نیمه شب استفاده کرد که این بسیار بد می باشد چرا که قبل از سحر احساس سیری پیدا می کنیم وبا معده ای پر زودتر به رختخواب می رویم و این باعث می شود متابولیسم بدن به خوبی انجام نشود و احساس تنبلی داشته باشیم و در طول روز نتوانیم حرکتی کنیم و این به اضافه وزن منجر می شود.
هشتمین روی لاغری در ماه رمضان : تهیه لیست مواد غذایی
اگر شما مسئول آماده سازی غذا برای افطار و سحر در منزل هستید ، بهتر است یک لیست از اینکه چه مواد غذایی در این ماه نیاز دارید را تهیه کنید و سعی کنید در نهایت مواد غذایی تازه و سالم از جمله انواع سبزیجات، گوشت بدون چربی و میوه را تهیه کرده و از چربی ها و شیرینی ها به دور باشید.
نهمین روش لاغری در ماه رمضان : دنبال کردن این هدف با دوستان
اگر شما به از دست دادن وزن و لاغری در ماه مبارک رمضان بسیار مصمم هستید، می توانید این هدف را با دوستان و آشنایان و دیگران به اشتراک بگذارید تا نه تنها برای رسیدن به این هدف انگیزه ای بیشتر پیدا کنید بلکه برای ماندن در این مسیر و حفظ آن به خود کمک بیشتری کنید و حداقل اینکه چون کار به صورت گروهی است به راحتی نتوانید آن را پشت گوش بیاندازید.
دهمین روش لاغری در ماه رمضان : نظارت داشتن بر وزن هر چند روز یکبار
اگر روزه گرفتن به درستی انجام شود ، روزه می تواند بلیطی برای سلامت بدن و سلامت روان باشد. داشتن یک طرح مناسب برای نظارت روی مصرف مواد غذایی و آنچه که می خوریم ، باعث ایجاد انگیزه در کمک به کاهش وزن و جلوگیری از اضافه وزن های نامناسب خواهد شد.
بدون برنامه ریزی ، ممکن است شما در این ماه غرق در اهداف معنوی شده و از تمرکز بر روی وزن غافل شوید . ترفند این است که از این ماه برای یاد گیری به سالم غذا خوردن و حفظ نظم و انضباط در طول دوره روزه داری استفاده کنیم .
این ها پیام های اساسی هستند که به غیر از روزه داری در پشت ماه مبارک رمضان گنجانده شده اند و ما باید از این همه ی فواید اطلاع داشته باشیم .